Bilimsel çalışmalar ilaç dışı tedavinin hafif ya da labil hipertansiyonda etkili olabileceğini göstermiştir. Fakat kombine tedavi daha etkili olup kan basıncını kontrol etmede daha güçlüdür.Bu yazıda sırasıyla şu konular ele alınmaktadır.

 

 

 

 1) Kilo kontrolü (beden ağırlığının normale indirilmesi)

 2) Egzersiz

 3) Sodyum kısıtlanması

 4) Alkol

 5) Sigara

 6) Stressin azaltılması-biofeedback

 7) Diğer diyetle ilişkili değişkenler

• Potasyum
• Kalsiyum
• Magnezyum
• Yağlar

 

1) Aşırı kilonun azaltılması hem sistolik hem de diastolik kan basıncını azaltır. Çalışmalar göstermiştir ki 18 ayda 3.8 kg verilmesi sistolik kan basıncını 2.9 ve diastolik kan basıncını 2.3 mm Hg azaltmaktadır.

Kilo vermenin diğer iyi yanları lipid profilinin düzelmesi, diyabet ve gut gelişiminin önlenmesidir. Hastanın tekrar kilo alması halinde hipertansiyon tekrarlayabilir.

 

2) Kilo verme programına fizik aktivite de eklenmesi kan basıncını daha da azaltır. Mekanizmada serum norepinefrin seviyelerinin elektrolit dengesinin nöral ve barorefleks mekanizmaların düzeltilmeleri rol oynamaktadır. Fiziksel aktivitenin artması ile birlikte kan basıncı 6-7 mmHg düşmektedir.

 

3) Yapılan çalışmalara göre tuz kısıtlaması daha çok yaşlı bireylerde kan basıncının yüksek olduğu tuza hassas bireylerde daha etkili olmaktadır. Tuz kısıtlanması kilo kaybı ile birlikte olsun veya olmasın antihipertansif ilaçların ihtiyacı da azalmaktadır.

 

4) Günde 2 içkinin altına inilmesi hem kan basıncı normal hem de yüksek olan kişilerde kan basıncını düşürür.

 

5) Sigara bırakılmasının kan basıncı üzerine etkisi konusunda yeterli bulgu yoktur. Ancak kardiovasküler riski azaltmaktadır.

6)Potasyum verilmesi kan basıncında 3-5mmHg düşmeye yol açmaktadır. Kalsiyum verilmesi ise ancak 0.5 mmHglik bir düşüşe neden olmaktadır. Magnezyum yararlı olduğu gösterilememiş olup hatta sindirim sistemi bozukluklarına yol açmaktadır. Tekli veya çoklu doymuş yağların kan basıncı üzerine etkisi pek görülmemekle birlikte kardiovaskuler riski azalttığı bilinmektedir. Günde 3gr’dan fazla balık yağı alınması kan basıncını 3-5 mmHg düşürmektedir. (günde 6-10 kapsül) ancak gaz şikayeti yapmaktadır.

Kafein, sarımsak, soğanın ise bilimsel olarak tesbit edilmiş yararları gösterilmemiştir.